KIN

16 ข้อเท็จจริงเกี่ยวกับวัคซีนโควิด-19 จากหมอศรีราช-จุฬาฯ-รามาฯ

เขาว่าฉีดแล้วตาย?
ในประเทศไทยมี 1.7 ล้านคน ที่ฉีดวัคซีนแล้ว ยังไม่มีคนตาย แต่มีคนตายจากโควิดทุกวัน

ฉีด ไม่ฉีด หรือรอ?
ฉีดเลย ฉีดแล้วโอกาสติดลดลงครึ่งหนึ่งทันทีและช่วยทันทีและช่วยป้องกันคนในครอบครัว
โดนเฉพาะเด็กๆที่ตอนนี้ยังไม่มีวัคซีน

วัคซีนยี่ห้อไหนดีกว่ากัน?
ทุกยี่ห้อประสิทธิภาพในภาพรวมไม่ต่างกันที่ต้องมีหลายยี่ห่อไม่ใช่เพื่อแข่งกัน แต่เพื่อจะได้ช่วยกันระดมฉีดทุกตัว
ที่มีให้ครอบคลุมประชากรมากที่สุด อิสราเอล อเมริกา อังกฤษ จีน ใช้วัคซีนต่างชนิดกัน แต่กลับสู่สภาวะปกติได้
เหมือนกัน(ฝรั่งเศสใช้ตัวเดิยวกับอังกฤษแต่ขณะนี้ยังวิกฤต เพราะฉีดได้น้อย)

ป้องกันไวรัสกลายพันธุ์ได้?
ได้ ไวรัสกลายพันธุ์บางตัวทำให้ประสิทธิภาพลดลง แต่ลดลงแปลว่ายังมีประสิทธิภาพอยู่

เข็ม 1 กับ 2 คนละยี่ห้อ?
ทำได้ แต่ไม่แนะนำ ยกเว้นกรณีหมอเห็นว่าจำเป็น ตอนนี้เมื่อฉีดเข็มแรกระบบจะจองเวลา/สถานที่
สำหรับฉีดเข็ม 2 ให้ทันที ยิ่งเปลี่ยนจะยิ่งช้า

โอกาสเกิดคลัสเตอร์ใหม่?
สถานการณ์ตอนนี้เป็นสัญญาณเตือนว่าการระบาดเกิดได้ทุกชุมชน ถ้าไม่อยากเป็นคลัสเตอร์ใหม่
ต้องรีบฉีดวัคซีนให้เร็วที่สุด

เมื่อใดจะกลับสู่ภาวะปกติ?
ยิ่งฉีดวัคซีนได้ครอบคลุมมาก ยิ่งกลับสู่ภาวะปกติได้เร็ว เราต้องฉีด 100 ล้านโดส ถ้าได้วันละ 3 แสน 
ต้องใช้เวลา 10 เดือน ถ้าจะปลดล็อกภายในสิ้นปีต้องร่วมมือกันฉีดให้เร็วกว่านั้น

หมอพร้อมแค่ไหน?
หมอพร้อมแล้ว มิถุนายนนี้ ถ้าวัคซีนพร้อมคนรับวัคซีนพร้อม ฉีดได้ทันที

ผลข้างเคียง อาการเป็นอย่างไร?
ผลข้างเคียงที่เป็นอาการแพ้จริงๆ มีเพียง 1 ในแสน ส่วน ไข้ต่ำ ปวด บวม แดง ร้อน มีรายงานไม่ถึง 10%
มีไข้ เป็นอาการปกติ แสดงวาร่างกายมีปฎิกิริยา ตอบสนองต่อวัคซีน อายุ/เพศหญิงเป็นมากกว่า

ทำให้เกิดลิ่มเลือดอุดตันจริงไหม?
การฉีดไม่ได้เพิ่มปรากฎการณืการเกิดลิ่มเลือดทั้วไป แต่เป็นลิ่มเลือดอุดตันชนิดพิเศษ พบน้อยมาก ยังไม่พบในคนไทยและ
รักษาได้ แต่ถ้าติดโควิดมีโอกาสเกิดลิ่มเลือดอุดตันมีมากกว่า

มีอาการชาครึ่งตัวหลังฉีดจริงไหม?
อาการชาหรืออ่อนแรงครึ่งตัวเกิดได้ เป็นอาการชั่วคราวอาจเกิดจากร่างกายไม่พร้อม อ่อนเพลีย หรือกลัวหายเป็นปกติได้ใน 1-3 วัน
หรือไม่เกิน 1 สัปดาห์

ต่างวัย ผลข้างเคียงต่างไหม?
ต่าง อายุน้อย/เพศหญิงพบอาการมากกว่า กรณีผู้สูงอายุและมีโรคประจำตัว ไม่ได้ทำให้มีผลข้างเคียงมากขึ้น
แต่ถ้าติดอาการจะรุนแรง ดังนั้น ต้องรีบมาฉีด

วัคซีนต่างยี่ห้อ ผลข้างเคียงต่างไหม
ต่าง แอสตราเซเนกาเป็นวัคซีน "เชื้อเป็น" ทำให้มีไข้ ปวดเมื่อยแต่มีประสิทธิภาพสูงตั้งแต่เข็มแรก ซิโนแวคเป็นวัคซีน "เชื้อตาย"
ผลข้างเคียงน้อย แต่ต้องฉีดครบ 2 เข็มจึงจะมีภูมิคุ้มกันเต็มที่

กรณีพบอาการข้างเคียงหลังฉีด?
ณ จุดฉีดวัคซีนทุกจุดจะมี จนท. และอุปรณ์พร้อมดูแลตามมาตรฐาน หลังฉีดจะต้องอยู่ดูอาการ 30 นาที
ถ้ามีอาการข้างเคียงสามารถแก้ไขและส่งต่อได้ทันที

ทำไมให้คนแก่ฉีดวัคซีนซิโนแวค?
ก่อนหน้านี้ จริงๆก็ไม่ได้มีข้อห้าม แต่เพราะตอนหลังนี้มีผลการศึกษาเพิ่มขึ้น ที่ยืนยันว่าปลอดภัย ทีมหมอจึงเสนอให้ปลดล็อกเรื่องอายุ
มีตัวไหน จะได้ฉีดตัวนั้นก่อน แต่ไม่ได้บังคับ

ใครบ้างที่ยังไม่ควรฉีด?
1) กำลังเจ็บป่วย
2) มีโรคประจำตัวอาการหนัก เช่น โรคหัวใจ ที่มีภาวะหัวใจวายหรือหัวใจเต้นผิดจังหวะอยู่ ต้องให้แพทย์ประจำตัวประเมิน 
3) หญิงตั้งครรภ์ไตรมาสแรก (น้อยกว่า 12 สัปดาห์)

สรุปความจาก "ผ่าวัคซีน Covid-19 ฟังชัดๆ กับ สถาบัน" ทาง Facbook : รามาแชนแนล RAMA Channel (11 พ.ค. 64 เวลา 18.00 น.)

ศิริราช
ศ.พญ.กุลกัญญา โชคไฟบูลย์กิจ ผู้อำนวยการศูนย์วิจัยคลินิก
รศ.วินัย รัตนสุวรรณ หัวหน้าภาควิชาเวชศาสตร์ป้องกันและสังคม

จุฬา
ศ.นพ.ยง ภู่วรวรรณ หัวหน้าศูนย์เชียวชาญเฉพาะทางด้านไวรัสวิทยาคลินิก
รศ.พญ.ธันยวีร์ ภูธนกิจ รองหัวหน้าภาควิชากุมารเวชศาสตร์

รามาฯ
ผศ.นพ. กำธร มาลาธรรม นายกสมาคมโรคติดเชื้อแห่งประเทศไทย
ศ.นพ.พันธุ์เทพ อังชัยสุขศิริ สาขาวิชาโลหิตวิทยาภาควิชาอายุรศาสตร์