KIN

กายภาพบำบัด (PT) คืออะไร และช่วยอะไรได้บ้าง?

กายภาพบำบัด หรือ Physical Therapy (PT) คือศาสตร์ด้านการฟื้นฟูสมรรถภาพร่างกาย โดยเน้นการใช้วิธีที่ไม่ต้องพึ่งยาและการผ่าตัด เช่น การออกกำลังกายเฉพาะทาง การนวด การใช้ความร้อน-เย็น เครื่องกระตุ้นไฟฟ้า หรืออุปกรณ์พิเศษอื่นๆ จุดมุ่งหมายหลักคือ ช่วยให้ผู้ป่วยสามารถกลับมาใช้ชีวิตประจำวันได้อย่างมีคุณภาพ ปลอดภัย และใกล้เคียงปกติที่สุด

 

ประโยชน์ของกายภาพบำบัด

• บรรเทาอาการปวด ทั้งเฉียบพลันและเรื้อรัง เช่น ปวดคอ บ่า หลัง หรือเข่า
• ฟื้นฟูร่างกายหลังผ่าตัดหรือบาดเจ็บ เช่น ผ่าตัดข้อเข่า ข้อสะโพก หรือโรคหลอดเลือดสมอง
• ลดความเสี่ยงในการเกิดความพิการ และช่วยชะลอการเสื่อมของกล้ามเนื้อและข้อต่อ
• เสริมสร้างความแข็งแรง ความยืดหยุ่น และการทรงตัว
• ช่วยผู้ป่วยโรคเรื้อรัง เช่น หัวใจ เบาหวาน ข้ออักเสบ ให้ออกกำลังกายได้อย่างปลอดภัย
• สนับสนุนผู้สูงอายุและผู้หญิงหลังคลอด ให้มีสมรรถภาพที่ดีขึ้น
• ลดโอกาสในการกลับมาเจ็บซ้ำ และป้องกันไม่ให้ต้องผ่าตัดซ้ำ

 

การกายภาพบำบัด เหมาะกับใครบ้าง

กายภาพบำบัดไม่ได้จำกัดเฉพาะผู้ที่บาดเจ็บหรือผ่านการผ่าตัดเท่านั้น แต่สามารถใช้ได้กับคนหลากหลายกลุ่ม โดยมีเป้าหมายเพื่อฟื้นฟูร่างกาย บรรเทาอาการปวด ป้องกันภาวะแทรกซ้อน และส่งเสริมการเคลื่อนไหวที่มีประสิทธิภาพมากขึ้น กลุ่มที่เหมาะสม ได้แก่

เช่น ปวดคอ บ่า หลัง ไหล่ เข่า หรืออาการปวดกล้ามเนื้อจากการใช้งานซ้ำๆ

2. ผู้ที่มีอาการหลังได้รับบาดเจ็บ

จากอุบัติเหตุ การหกล้ม หรือการเล่นกีฬา เช่น เอ็นข้อเท้าพลิก กล้ามเนื้อฉีก หรือกระดูกหัก

3. ผู้ป่วยหลังผ่าตัด

เช่น ผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่า ข้อสะโพก ผ่าตัดหลัง หรือผ่าตัดสมอง ที่ต้องฟื้นฟูสมรรถภาพเพื่อกลับมาเคลื่อนไหวได้อย่างปลอดภัย

4. ผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง

เช่น อัมพฤกษ์ อัมพาต ที่ต้องการฟื้นฟูการเคลื่อนไหว แขน ขา และการทรงตัว

5. ผู้สูงอายุ

ที่มีปัญหาทางการทรงตัว การเดิน หรือกลัวการล้ม รวมถึงภาวะกล้ามเนื้ออ่อนแรงหรือข้อเสื่อม

6. ผู้ที่มีภาวะข้อติดหรือข้ออักเสบ

เช่น ข้อไหล่ติด นิ้วล็อก หรือโรคข้ออักเสบรูมาตอยด์

7. ผู้ที่มีอาการจากการกดทับเส้นประสาท

เช่น ชาหรืออ่อนแรงจากหมอนรองกระดูกทับเส้นประสาท หรือโรคพาร์กินสัน

8. ผู้ป่วยโรคเรื้อรัง

เช่น โรคหัวใจ เบาหวาน ปอดอุดกั้นเรื้อรัง (COPD) ที่ต้องการเสริมสมรรถภาพร่างกายให้ปลอดภัยและมีความทนทาน

9. ผู้ที่ต้องใช้อุปกรณ์ช่วยเดินหรือแขนขาเทียม

เพื่อฝึกใช้งานอย่างเหมาะสม ลดแรงกระแทก และเพิ่มความมั่นใจในการเคลื่อนไหว

10. สตรีหลังคลอดหรือผู้ที่ต้องการฟื้นฟูสุขภาพโดยรวม

รวมถึงผู้ที่มีปัญหากล้ามเนื้ออุ้งเชิงกราน หรือภาวะกลั้นปัสสาวะไม่ได้

 

กายภาพบำบัดกับโรคหลอดเลือดสมอง

การฟื้นฟูผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองต้องเริ่มให้เร็วที่สุด เพื่อป้องกันภาวะแทรกซ้อนและฟื้นฟูความสามารถในการเคลื่อนไหว เช่น การฝึกเดิน การฝึกใช้มือ การทรงตัว การฝึกทำกิจวัตรประจำวัน และการกระตุ้นกล้ามเนื้อด้วยไฟฟ้า การฟื้นตัวเร็วช่วยเพิ่มโอกาสกลับมาใช้ชีวิตอย่างอิสระและลดภาระของผู้ดูแล

กายภาพบำบัดก่อนและหลังผ่าตัด ดีกว่ากัน

การทำกายภาพบำบัดก่อนผ่าตัดช่วยเตรียมความพร้อมของร่างกาย ลดความเสี่ยงของภาวะแทรกซ้อน เช่น ปอดติดเชื้อ ลิ่มเลือดอุดตัน หรือข้อติด หลังผ่าตัดก็ช่วยลดอาการปวด ฟื้นตัวไว และกลับมาเคลื่อนไหวได้เร็วขึ้น

 

กายภาพบำบัดไม่ใช่แค่สำหรับคนเจ็บ แต่เป็นทางเลือกเพื่อส่งเสริมสุขภาพทั้งร่างกายและจิตใจอย่างยั่งยืน ไม่ว่าจะเป็นผู้สูงอายุ ผู้ป่วยโรคเรื้อรัง หรือผู้ที่เพิ่งผ่านการผ่าตัด การทำ PT อย่างเหมาะสมและต่อเนื่อง จะช่วยให้คุณกลับมามีชีวิตที่แข็งแรง คล่องตัว และมั่นใจได้อีกครั้ง